Op zaterdag 15 december stond er een recensie over het boek Ontsporing van Diederik Stapel in het katern Boeken van De Volkskrant. Maar dat niet alleen, boven aan diezelfde pagina stond: ‘Stapel nog geen bestseller’. Met woorden als ‘dapper zelfonderzoek en een unieke bijdrage aan de literatuur over wetenschappelijke fraude’ werd het boek het literaire pantheon in geprezen en de top 10 ingestuurd.
Opnieuw was het een glorierijke dag voor Diederik Stapel. De man die wetenschappelijke carrières brak, die als wonderboy werd ingehaald, die zijn vakgebied in een met brutale branie voorgelezen verklaring op de tv onderuithaalde en sprak over
bananencongressen, kreeg opnieuw een droomkans voor de lancering van zijn ‘non-fictie’ boek.
Hij kreeg die kans eerder in Nieuwsuur op de avond dat de commissie Levelt het onderzoeksrapport naar zijn ‘wetenschappelijke’ wandel presenteerde. Ononderbroken bracht hij aan het einde van zijn verklaring zijn boek voor het forum dat – hoe getimed! – enkele dagen later in de boekhandel lag. Alles en iedereen maakte er melding van: tv, radio en voorpaginanieuws in de krant.
Het voorlezen van zijn niet onderbroken spijtbetuiging – nou ja spijt? – kende blikken noch blozen. In non-verbale taal toonde hij schaamteloos, zoals de voorzitter van de onderzoekscommissie het ´s avonds bij het geweten van de natie: Pauw en Witteman, zei, zijn branie.
Elke schrijver weet dat hij niet bestaat als zijn boek niet zichtbaar is. Daardoor glijdt schrijverij af naar ego-promotie. Vermoord je je vrouw, verkracht je kinderen, stop je een gijzelaarster in een kofferbak dan krijg je bij Pauw en Witteman, De Wereld Draait Door en hoe het allemaal mag heten, vrij baan om je getuigenis als literatuur te etaleren. Om over de krant maar niet te spreken.
Ooit ging het bij literatuur om het terugkaatsen van de vraag: wat zou je zelf in de situatie waarin het boek je plaatst, doen. Verbijzonderde het boek het algemene om de lezer zich al lezende te doen spiegelen. Maar niet langer gaat het in deze wereld om de brains, maar om de branie.
Vraag, zoals Grunberg het al weer een tijdje terug op de voorpagina van De Volkskrant
schreef, aan uw boekhandelaar – voor zover die blijft bestaan – naar de ‘worstseller’, het minst verkochte boek en laat de uitgever zitten met zijn toptieners dan houdt het vanzelf op.
Reactie De Volkskrant:
Geachte lezer,
Hartelijk dank voor uw bijdrage, die wij met belangstelling hebben gelezen. Helaas kunnen wij uw reactie niet publiceren. Wij ontvangen dagelijks een honderdtal brieven. De redactie is daar heel blij mee, maar de ruimte om brieven te publiceren is beperkt. Wij vragen hiervoor uw begrip en hopen u een volgende keer te mogen verwelkomen in de kolommen van Geachte redactie of op de U-pagina.
Met vriendelijke groet,
Henk Müller
Je zou bijna gaan geloven dat De Volkskrant aandelen heeft in Prometheus, de Uitgeverij. Want waarom is het niet relevant om verontwaardigd te zijn tegen het promoten van een gewezen hoogleraar die vakgenoten, promovendi en studenten zoveel ellende heeft bezorgd.
Brievenredactie de Volkskrant